Rok 2022 okazał się dla nas jeszcze bardziej intensywny, niż się tego początkowo spodziewaliśmy – obfitujący w książki, wydarzenia i spotkania.
Najważniejszym zadaniem, jakie stało przed nami, była kontynuacja projektu Kreatywna Europa, w ramach którego zobowiązaliśmy się do opublikowania dziesięciu książek, w tym ośmiu z serii Bałtyk. Projekt ten pod nazwą “Ocean możliwości literacka podróż dookoła Bałtyku w poszukiwaniu wspólnych korzeni i wzorców kulturowych” dofinansowano również ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Oprócz tego w planie były kolejne tytuły do Gdańskiej Kolekcji Tysiąclecia, kilka innych książek do Bałtyku oraz tytuły poza serią, a także wyjazdy na targi książki i wydarzenia… A ostatecznie i tak działo się więcej, niż zaplanowaliśmy! Poniżej krótkie podsumowanie tego, co działo się w Marpressie przez ostatnich 12 miesięcy.
Seria Bałtyk
Nasza bałtycka rodzina powiększyła się w tym roku aż o osiem tytułów: po dwa z Danii, Finlandii i Łotwy oraz po jednym z Niemiec i Estonii:
Każda z tych książek to inny świat, choć gatunkowo większość z nich to powieści społeczno-obyczajowe. Podejmują różnorodne tematy: przemocy wobec kobiet („Piękno ludu”), rasizmu („W sztucznym świetle”), choroby i wykluczenia („Śmierć jeździ audi”), dojrzewania („Jełgawa ʼ94”), przemian społecznych („Chochma”), drogi do swojego miejsca na ziemi („Lód”), relacji w związku dwóch osób („Powieść lekarska”). Najbardziej odległe gatunkowo jest „Gogolowe disco” – powieść absurdu, political fiction, literacki kajf zniewolonych obywateli w poszukiwaniu wolności.
Skupieni wokół serii Bałtyk tłumacze i tłumaczki literatury to osoby wyjątkowe: oddane swojej pracy, mające szerokie horyzonty i wiedzę, a przy tym empatyczne i otwarte. Współpraca z takimi ludźmi to jeden z najprzyjemniejszych aspektów wydawania książek. Dlatego z dumą od początku istnienia serii Bałtyk (czyli od 2019 roku!) podkreślamy: tłumaczka też autorka, tłumacz też autor.
Gdańska Kolekcja Tysiąclecia
W tej serii wydaliśmy w 2022 roku tylko jeden tytuł, ale za to jaki! Od dawna poszukiwaliśmy do wydania książki, która zaspokoi głód wiedzy o Wolnym Mieście Gdańsku. Kiedy więc trafiliśmy na siebie z Janem Danilukiem, wybitnym historykiem i uwielbianym przez gdańszczan i gdańszczanki popularyzatorem historii, wiedzieliśmy, że to jest to, na co czekaliśmy. Zbiór felietonów „Dwudziestolecie pomiędzy. Miniatury o Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939)” podbił serca wielu czytelników i czytelniczek. Premiera książki odbyła się w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku i przyciągnęła tłumy osób spragnionych wiedzy o Wolnym Mieście i gotowych stać w długiej kolejce po autograf autora.
Poza seriami
Program Kreatywna Europa zobowiązał nas do jeszcze jednego nowego wyzwania: wydania dwóch polskich tytułów w innych językach europejskich. Wybraliśmy „Morkut i inne opowiadania” Aleksandry Majdzińskiej oraz „Bajki z dna Bałtyku” Agaty Półtorak – obie ukazały się po niemiecku w tłumaczeniu Magdaleny Kotzurek („Morkut und andere Erzählungen” i „Märchen aus den Tiefen der Ostsee”).
Wydaliśmy także książkę, która w czasie prac redakcyjnych nabrała nowych, niezamierzonych znaczeń. „Szalom bonjour Odessa” Aleksandry Majdzińskiej miała być opowieścią o wspaniałym mieście, jakim jest Odessa, i zachętą do odwiedzenia tamtego zakątka Europy. Zanim jednak książka się ukazała, stała się zapisem miejsca, które przestaje w takiej formie istnieć. Tekst, który wpłynął do redakcji w styczniu 2022 roku, niósł ze sobą zupełnie inny ładunek emocjonalny niż ma książka, która ukazała się kilka miesięcy później.
Do wspomnianych wcześniej „Bajek z dna Bałtyku” dołączył w tym roku kolejny tytuł dla dzieci: „Sonia, Piotrek i tajemnica rzygaczy” Karoliny Ubych z ilustracjami Karoliny Salamon. To powieść przygodowa skierowana do czytelników i czytelniczek w wieku około 9-12 lat. Akcja dzieje się w Gdańsku, a główni bohaterowie próbują rozwiązać zagadkę zaginionego wujka.
Pomiędzy książkami
Życie wydawnicze to nie tylko praca nad kolejnymi tytułami do druku. To również przygotowanie wydań e-booków i audiobooków oraz wyjazdy na targi książki i spotkania autorskie. W tym roku byliśmy na targach w Poznaniu, Londynie, Warszawie, Opolu, Gdyni, Gdańsku, Krakowie i Katowicach oraz na festiwalu Literacki Sopot. Gościliśmy sześcioro naszych autorów zagranicznych: Klarę Hveberg, Deniz Ohde, Dainę Opolskaitė, Jānisa Joņevsa, Andrusa Kivirähka (dwukrotnie!) i Kristiana Bang Fossa. Zorganizowaliśmy kilka spotkań z Aleksandrą Majdzińską i Janem Danilukiem. W międzyczasie jeszcze odświeżyliśmy naszą stronę internetową, prowadziliśmy księgarnię stacjonarną na Targu Rybnym 10b w Gdańsku, na kilka dni staliśmy się księgarnią festiwalową Europejskiego Poety Wolności, kibicowaliśmy powstawaniu spektaklu „Rodzanice” na podstawie powieści „Kraboszki” Barbary Piórkowskiej w Teatrze Gdynia Główna oraz braliśmy udział w spotkaniach otwartych w projekcie Gdańsk Miasto Literatury.
Przy tak wielu zadaniach nie sposób działać samodzielnie. Dlatego Marpress to nie tylko nasza trójka, która tworzy to wydawnictwo na co dzień: Fabian, Marta i Ula, ale również osoby, które współpracują z nami okazjonalnie, lecz nie mniej oddanie: Adam Ignaciuk (grafik, specjalista DTP), Zuzanna Leśniak (graficzka), Zuzanna Nowak (graficzka, specjalistka DTP), Adrian Partyka (specjalista DTP), Anna Piwowarczyk (redaktorka, korektorka), Hanna Trubicka (korektorka), Elżbieta Żukowska (redaktorka). Dziękujemy wam za wasz wkład w to wspólne dzieło, jakim jest każda książka.
Dziękujemy także tym osobom, które współpracują z nami za pośrednictwem różnego rodzaju firm i instytucji: drukarnia Abedik, drukarnia Elpil, Europejskie Centrum Solidarności, Feministyczny Klub Książki Trójmiasto, Gdańsk Miasto Literatury, Gdański Klub Książki, Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku, Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku, drukarnia Totem, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku.
Osobne podziękowania kierujemy do tych, którzy poświęcają uwagę naszym książkom, kiedy już się ukażą: osobom blogującym, recenzującym, prowadzącym spotkania autorskie, dyskutującym w klubach książki, a także księgarkom i księgarzom, bibliotekarkom i bibliotekarzom oraz Wam – czytelnikom i czytelniczkom Marpressu.
Nie zwalniamy tempa
Rok 2023 zapowiada się równie intensywnie. W serii Bałtyk ukażą się co najmniej trzy tytuły (Dania, Finlandia, Niemcy). Do Gdańskiej Kolekcji Tysiąclecia dołączą nowe książki Jana Daniluka i Michała Ślubowskiego (a być może nie tylko…). Nad kolejnymi powieściami pracują Barbara Piórkowska i Lucyna Leśniowska. Oprócz tego będzie się dużo działo w naszej gdańskiej księgarni na Targu Rybnym 10b.
Niezmiennie zapraszamy do czytania książek Marpressu i odwiedzania nas w księgarni i na targach. Do zobaczenia!
Urszula Obara